Ποια είναι η δομή των δοντιών;
Τα δόντια χωρίζονται σε δυο τμήματα ,τη μύλη και τη ρίζα. Η μύλη είναι το ορατό τμήμα του δοντιού που προβάλλει στη στοματική κοιλότητα ,ενώ η ρίζα είναι το τμήμα που καλύπτεται από το οστό των γνάθων και τα ούλα. Τα δόντια αποτελούνται από ενασβεστιωμένους ιστούς , την αδαμαντίνη, την οδοντίνη και την οστεΐνη ,ενώ τα νεύρα και τα αγγεία του δοντιού περιέχονται στον πολφό (συνδετικός ιστός) του ,που περικλείεται εντός μιας κοιλότητας (πολφική κοιλότητα) εσωτερικά της οδοντίνης.
Αδαμαντίνη (σμάλτο )
Είναι η σκληρότερη ουσία του δοντιού και του ανθρώπινου σώματος. Περιβάλλει εξωτερικά τη μύλη του δοντιού και προστατεύει την υποκείμενη οδοντίνη. Είναι παχύτερη στην περιοχή της μασητικής επιφάνειας, ενώ σταδιακά λεπταίνει προχωρώντας προς την βάση του δοντιού μέχρι την περιοχή του αυχένα όπου αντικαθίσταται από την οστεΐνη που καλύπτει την ρίζα. Το σμάλτο είναι ημιδιαφανές, επομένως οποιαδήποτε μεταβολή του χρώματος της υποκείμενης οδοντίνης, είτε λόγω ανάπτυξης τερηδόνας είτε λόγω συσσώρευσης χρωστικών, γίνεται εμφανής. Εξαιτίας της πολύ πυκνής σύστασης της από ανόργανα μέταλλα, είναι πολύ επιρρεπής σε βλάβες από οξέα (απασβεστίωση) που προκαλούν τερηδόνα. Το μεγαλύτερο μειονέκτημα της αδαμαντίνης είναι ότι λόγω της ανόργανης δομής της δεν διαθέτει επιδιορθωτικό μηχανισμό όπως έχουν πχ. τα οστά. Στερείται κυτταρικών στοιχείων και αίσθησης !
Οδοντίνη
Είναι η ουσία από την οποία αποτελείται κυρίως το δόντι και είναι αυτή που καθορίζει κυρίως το φυσικό χρώμα του δοντιού μέσα από το σχετικά διαφανές σμάλτο Έχει μια πορώδη δομή που την διατρέχει κάθετα από την αδαμαντίνη μέχρι τον πολφό. Η δομή της αποτελείται από οδοντινοσωληνάρια όπου εισέρχονται νευρικές απολήξεις μέσω των οποίων άγονται τα ερεθίσματα (θερμό, ψυχρό, γλυκό) στα νεύρα του πολφού. Η οδοντίνη έχει κάποια δυνατότητα μερικής επιδιόρθωσης με τη δημιουργία δευτερογενούς οδοντίνης.
Οστεΐνη
Είναι η ουσία που καλύπτει εξωτερικά τη ρίζα του δοντιού εσωτερικά της οποίας βρίσκεται οδοντίνη Στερείται αίσθησης Είναι η μαλακότερη ουσία του δοντιού που τερηδονίζεται πιο εύκολα Βοηθά στη συγκράτηση του δοντιού μέσα στο οστό της γνάθου με τη βοήθεια ενός πυκνού δικτύου ινών συνδετικού ιστού (περιοδοντικοί σύνδεσμοι) που συνδέουν την επιφάνεια της οστεΐνης με το οστό της γνάθου .
Πολφός
Είναι ο ιστός που περιέχει τα αγγεία και τα νεύρα του δοντιού και συμβάλλει στη θρέψη,την άμυνα και την αίσθηση. Σε αυτόν δρούν τα ερεθίσματα μέσω των οδοντινοσωληναρίων της οδοντίνης (θερμό, ψυχρό, γλυκό, πίεση) ,δίνοντας πάντα την αίσθηση του πόνου Υπό την επίδραση ορισμένων παραγόντων ( πχ τερηδόνα) μπορεί να αντιδράσει με φλεγμονή ,ή να νεκρωθεί προκαλώντας ακρορριζικό απόστημα